Cuộc sống tự lập, đôi lúc vô vàn khó khăn, thiếu thốn nhưng lại cho tôi những trải nghiệm, những cảm nhận rất đời. Đằng sau những tiếng rao sang sảng như xé toang màn đêm lạnh giá, ngẫm lại là mỗi phận đời cũng lam lũ, vất vả của những người bố, người mẹ quay cuồng mưu sinh, vì cơm áo gạo tiền. Bên cạnh ánh sáng lấp lánh, xa hoa của đèn đường, của những tấm biển quảng cáo, của những âm thanh náo nhiệt ban ngày thì đối với tôi, chính họ đã góp cho Hà Nội thêm đẹp, tô vẽ cho bức tranh muôn màu của cuộc sống.
Khác với những âm thanh náo nhiệt, ồn ào, có khi hỗn độn ban ngày. Có những ngày thức đêm, mới thấy Hà Nội rất thi vị. Quê tôi khi màn đêm buông xuống không có những ánh đèn đường vàng vọt hắt lên cửa sổ, cũng chẳng có tiếng rao, chỉ đơn giản tĩnh mịch, bình lặng như vốn có. Nơi đây thì khác, cuộc sống về đêm vẫn có những thanh âm rất riêng, rất đặc trưng và đáng nhớ. Đèn đường bật cả đêm, cái thứ ánh sáng lắt léo, nhòe dần trong mắt tôi có khi thành mờ ảo, huyền diệu khiến bất giác giấc mơ xa xăm nào đó có dịp ùa về, choán hết hiện tại và đưa tôi về một miền xa lắc lư để rồi lúc nào đó chợt choàng tỉnh bởi tiếng rao vang vọng cất lên dưới phố. Tiếng rao của những người xa lạ nhưng lại rất đỗi quen thuộc, trong căn nhà trọ hai tầng tôi ở gần ba năm đại học, tôi đã bồi đắp thêm cho mình cả khả năng nghe giọng đoán người.
 |
Ảnh tư liệu |
Những ngày bụng đói đến cồn cào, chạy xuống mua nắm xôi đậu đen của cô bán xôi quê tận Thanh Hóa. “Ai xôi đậu đen, xôi ngô đây…..”, đôi tiếng rao của cô vẫn lơ lớ tiếng địa phương, giọng rao không to nhưng vì đêm tĩnh lặng nên nghe rất vang và rõ. Trong câu chuyện chóng vánh lúc xới vội nắm xôi cho nóng, cô kể nhà có hai mẹ con, theo chân con lên phố thị nhập học, tối có thúng xôi mà đi khắp ngõ ngách phố phường. Ánh đèn đường khi ấy hắt lên loang loáng, mờ mờ gương mặt gầy guộc sau vành nón lá, tôi bỗng nhớ mẹ đến thắt lòng.
Cứ khoảng 11g30 phút là chú bán bánh bao luống tuổi rao qua ngõ, giọng đầm ấm, dứt khoát chứ chẳng hề kéo dài, ê a. Giọng chị gái bán bánh mì, the thé, dài sườn sượt lúc thấp lúc cao, nghe thôi là tưởng tượng ra nụ cười đon đả mỗi khi mua hàng của chị. Đêm vẫn còn dài lắm, những vòng quay đều đều của những chiếc xe đạp cà tàng trong đêm tối vẫn cần mẫn, lặng lẽ bất chấp những ngày lạnh nhất của Hà Nội. Đằng sau lưng họ, không hẳn là thúng xôi, ổ bánh mì hay thùng bánh bao mà cả trách nhiệm, tình thương và tương lai của những đứa con trạc tuổi tôi vậy. Âm thanh của những tiếng rao ấy đã theo tôi suốt cả những năm tháng sinh viên. Để đến bây giờ khi nghe được đâu đó tiếng rao từ chính miệng những người bán chứ không phải từ chiếc đài cát sét thu sẵn, lại dội lên trong tôi một cảm xúc rất khó tả. Có cái gì đó trân quý, cảm mến những người xa lạ, thấy cuộc sống bình dị, thân thương hơn.
